Mysterie ontrafeld! Daarom kwispelt jouw hond met zijn staart!

Als je hond met haar staart kwispelt, is ze blij — of toch niet? Een opiniestuk gepubliceerd in Biology Letters trekt enkele lang bestaande overtuigingen over staartkwispelen in twijfel, waarbij blijkt dat er veel is dat we niet weten over dit ogenschijnlijk eenvoudige gedrag.

Hoewel veel dieren een staart hebben, bleek uit een vierjarige studie van 40 diersoorten dat huisdieren het meest met hun staart kwispelen. Honden kwispelen ook vaker met hun staart dan wolven, en vanaf jongere leeftijd.

In een paper gepubliceerd in Biology Letters, hebben Leonetti en collega’s onderzoek bekeken naar waarom honden met hun staart kwispelen, waarbij blijkt dat er waarschijnlijk veel meer aan de hand is dan op het eerste gezicht lijkt.

Honden kunnen met hun staart kwispelen door domesticatie

In de 19e eeuw observeerde Charles Darwin duidelijke kenmerken bij gedomesticeerde dieren in vergelijking met hun wilde tegenhangers. Naast verhoogde volgzaamheid vertonen gedomesticeerde dieren vaak eigenschappen zoals hangende oren, witte vlekken op de vacht, gekrulde staarten en verminderde kop- en snuitmaten. Het fenomeen, bekend als “domesticatiesyndroom”, kan een neiging tot staartkwispelen omvatten.

Het Biology Letters-paper suggereerde op dezelfde manier: “Tijdens het domesticatieproces kan verbeterd ritmisch staartkwispelgedrag zijn ontstaan als bijproduct van selectie voor andere eigenschappen, zoals volgzaamheid en tamheid, of rechtstreeks zijn geselecteerd door mensen, vanwege onze neiging tot ritmische stimuli.”

De onderzoekers suggereerden dat staartkwispelen bij honden zoals we dat vandaag zien “kan zijn ontstaan als een directe uiting van volgzaamheid/vriendelijkheid”.
Een andere mogelijkheid is dat, tijdens het domesticatieproces, mensen onbedoeld hebben geselecteerd voor honden die vaker met hun staart kwispelen.

Kwispels kunnen complex communiceren onthullen

Interessant genoeg is staartkwispelen bij honden ritmisch, maar ook asymmetrisch. Over het algemeen kunnen honden naar rechts kwispelen wanneer ze iets prettigs tegenkomen, maar wanneer ze iets bedreigends zien, bijvoorbeeld een vreemde hond die dominante gedragingen vertoont, kwispelen ze meer naar links. Dit is een voorbeeld van de complexe manier waarop honden kwispels kunnen gebruiken om te communiceren — ook met andere honden.

Ondertussen is staartkwispelen geassocieerd met zowel positieve als negatieve opwinding, en kan het gecorreleerd zijn met opwinding-gerelateerde hormonen en neurotransmitters, vond de studie. Het “liefdeshormoon” oxytocine is ook indirect gekoppeld aan staartkwispelen, vooral wanneer honden herenigen met een bekende persoon.

Niet altijd is staartkwispelen een teken van een blije pup

Dat gezegd hebbende, is het geen gegeven dat staartkwispelen een blije hond signaleert. Een onderzoek dat het team bekeek, onderzocht hoe honden in dierenasielen met hun staarten kwispelden als reactie op het geaaid worden. Alle honden kwispelden meer met hun staarten wanneer ze geaaid werden door een persoon, maar alleen honden die als zwerfdieren waren opgenomen, hadden een daling van het stresshormoon cortisol.

Honden die door hun eigenaren waren afgegeven hadden geen daling van cortisol. “In beide gevallen kwispelden de honden meer met hun staart wanneer ze geaaid werden, maar hun stressniveaus veranderden anders, afhankelijk van hun levensgeschiedenis,” legde Hersh uit. Een ander onderzoek vond dat agressieve honden vaker met hun staart kwispelden dan niet-agressieve honden, wat opnieuw aangeeft dat we niet kunnen aannemen dat staartkwispelen altijd een positieve emotie signaleert.

Er zijn dus verschillende richtingen die staartkwispelen kunnen verklaren, en verder wetenschappelijk kan ons wellicht nog helpen om het mysterie verder te ontrafelen!